Αυτήν την εποχή, την εποχή του lockdown, λόγω των κοινωνικών συνθηκών και των μέτρων που λαμβάνονται από το κράτος, σχεδόν όλη η ζωή μας μεταφέρεται στο διαδίκτυο και στο περιβάλλον της οθόνης. Ένα περιβάλλον πιο ψυχρό, πιο απόμακρο, πιο αποστασιοποιημένο. Μπορείς να δεις και να ακούσεις τον άλλον, αλλά δεν μπορείς ακριβώς να τον αισθανθείς, δεν μπορείς να τον μυρίσεις, δεν μπορείς να τον αγγίξεις… είστε μαζί αλλά δεν είστε. Είναι στον χώρο αλλά δεν είναι.
Το ίδιο συμβαίνει και στις ομάδες ψυχοθεραπείας. Το να είμαστε μαζί δια ζώσης, όσα μέτρα και αν παίρνουμε, θεωρείται επικίνδυνο, και δημιουργεί μία ανασφάλεια. Έτσι μεταφερόμαστε στο ψυχρό περιβάλλον της οθόνης και συναντιόμαστε μέσω υπολογιστή ομαδικά.
Υπάρχει σε κάθε συνάντηση η δυσκολία και παίρνει χρόνο να προσαρμοστούμε και να “συνδεθούμε” με τις καρδιές μας. Το κλίμα για να δημιουργηθεί θέλει περισσότερο χρόνο και περισσότερη ενεργοποίηση. Θέλει μία φροντίδα και μία συγκέντρωση μεγαλύτερη, από όλους.
Πολλά από αυτά που συμβαίνουν σε μία ομάδα φυσικά και χωρίς προσπάθεια, τώρα θέλουν μία διαδικασία. Χάνονται τα άμεσα βλέμματα. Το να παίρνεις τον λόγο αυθόρμητα γίνεται πιο δύσκολο. Τα αγγίγματα δεν υπάρχουν καθόλου και ξέρεις ότι δεν μπορούν να συμβούν. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, είμαστε μαζί αλλά υπάρχει και μία μοναξιά.
Το εργαλείο του ψυχοδράματος μιας και με αυτό δουλεύω κατά βάση, δεν έχει πολύ χώρο να υπάρξει. Σαφώς υπάρχουν προσαρμογές και συνεχίζω να πιστεύω ότι όλα μπορούν να συμβούν σε μία ομάδα ψυχοδράματος, όμως στην διαδικτυακή ομάδα φτάνουμε εκεί λίγο πιο δύσκολα.
Πολλά χάνονται και πολλά αλλάζουν σε μία ομάδα που μεταφέρεται στο διαδίκτυο.
Το πλαίσιο από τον ασφαλή και ουδέτερο χώρο του γραφείου μεταφέρεται στο σπίτι του καθενός, με όλες τις αγωνίες που αυτό περιλαμβάνει. Σε κάποιες περιπτώσεις υπάρχει έλλειψη προσωπικού χώρου, σε άλλες δημιουργείται μία αγωνία για το ποιος από το γειτονικό περιβάλλον μπορεί να ακούει αυτά που λέμε.
Καθώς οι δυσκολίες μεγαλώνουν, απαιτείται μεγαλύτερη διάθεση και φροντίδα από όλους, μεγαλύτερη υπέρβαση, μεγαλύτερη πίστη και εμπιστοσύνη στην ομάδα και τη διαδικασία.
Όμως, μπορώ να πω με σιγουριά ότι υπάρχει κάτι που δεν χάνεται.
Η βαθιά ουσία και το νόημα της ομαδικότητας δεν μπορεί να χαθεί, ούτε να αλλοιωθεί. Η αίσθηση του μαζί, η αίσθηση και η συνειδητοποίηση ότι δεν είσαι μόνος δεν μπορεί να χαθεί, όσο κι αν αλλάζουν οι συνθήκες.
Η μεγαλύτερη σημασία της ομάδας είναι η ίδια η συνάντηση, το μοίρασμα, η αλληλεπίδραση. Το να εκθέσω τον εαυτό μου με θάρρος μέσα σε έναν κύκλο ανθρώπων, να μιλήσω για μένα να ανοιχτώ, να χτίσω εμπιστοσύνη, να δεχτώ φροντίδα και συνδέσεις, να νιώσω ότι είμαι μέρος ενός συνόλου, όλα αυτά συμβαίνουν μέσα σε μία ομάδα κι είναι τα πιο σημαντικά.
Αυτή η σχέση που δημιουργείται ανάμεσα στα άτομα, είναι κάτι μεγαλύτερο που πλαισιώνει την αίσθηση του ανήκειν. Είναι σαν μία φλόγα που ξεκινάει από ένα άτομο και μεταφέρεται μέσα στην ομάδα από τον έναν στον άλλον κάνοντας τη φλόγα να μεγαλώσει και να γίνει φωτιά, μία ομαδική φωτιά που αποτελείται από συνδέσεις, συναισθήματα, σχέσεις, βιώματα.
Όπως συνηθίζω να λέω ομάδα είμαστε όλοι εμείς που την αποτελούμε και κάτι παραπάνω, σαν μαγικό που μας ενώνει, μας συνοδεύει, μας αναπτύσσει, μας συνδέει. Και αυτό δεν μπορεί να χαθεί γιατί είναι το πολύ βαθύ και εσωτερικό νόημα της ομάδας, αυτό που κάνει την ομάδα να είναι ομάδα!
Συνεχίζω να πιστεύω σε αυτό, τώρα ακόμα περισσότερο από πριν.
Πιστεύω πιο πολύ στη δύναμη και τη σημασία της ομάδας. Νιώθω από βαθιά μέσα μου, ότι τώρα περισσότερο από ποτέ χρειαζόμαστε την ομάδα. Τώρα, μέσα σε συνθήκες περιορισμού, αποστασιοποίησης, απομόνωσης και φόβου, τώρα περισσότερο από άλλες φορές, χρειαζόμαστε την ομάδα, την αίσθηση ότι ανήκουμε κάπου, την αλληλοφροντίδα, την υποστήριξη, το μοίρασμα, την συνεργατικότητα, όλα όσα μία ομάδα δημιουργεί και είναι. Τώρα περισσότερο από ποτέ χρειαζόμαστε τις αξίες που η ομαδικότητα και το ψυχόδραμα μας μαθαίνουν, τον σεβασμό, την αγάπη, το θάρρος να εκφράζομαι και να είμαι ο εαυτός μου, τη σημασία του να μην χάνω την φωνή μου, την ενσυναίσθηση, την κατανόηση, την αυτογνωσία, την συνεργατικότητα, την αναγνώριση των συναισθημάτων μας, την αίσθηση ότι είμαστε μαζί μέσα στα δύσκολα.
Αυτήν λοιπόν την έννοια της ομάδας συνεχίζω να κοιτάω, να την έχω οδηγό μέσα στην δύσκολη αυτή εποχή, μέσα στην δύσκολη συνθήκη της διαδικτυακής συνάντησης, αυτήν την ουσία της ομάδας θέλω να ξαναβρίσκω και να δίνω χώρο και ευκαιρία να την δημιουργούμε ξανά και ξανά, μέσα σε οποιαδήποτε συνθήκη. Πάντα θα υπάρχει ανάγκη για ομάδα, για μοίρασμα, για συνύπαρξη. Τώρα πιο πολύ από ποτέ!
