Η εφηβεία είναι μία περίοδος ραγδαίων και πολλαπλών αλλαγών μέσα στον άνθρωπο. Ο έφηβος αρχίζει να αποκτά την πρώτη του ανεξαρτησία που τον διαχωρίζει από τη φάση του παιδιού αλλά όχι και πλήρης ανεξαρτησία, γεγονός που τον διαχωρίζει από τον ενήλικα.

Είναι μία περίοδος γεμάτη αμφισβήτηση και συγκρούσεις, τόσο εσωτερικές όσο και εξωτερικές. Ο έφηβος, δοκιμάζει τα όρια του και αυτά των κοντινών του ανθρώπων, προσπαθεί να ορίσει τον εαυτό του, μέσα στην κοινωνία και στα μεμονωμένα κοινωνικά συστήματα στα οποία ανήκει, όπως είναι το σχολείο, η οικογένεια και οι φίλοι. Κάνει έναν αγώνα να βρει τον εαυτό του, να αυτοπροσδιοριστεί, να δομήσει την ταυτότητα και την ατομικότητα του. Αντιδρά στο περιβάλλον του σε μία προσπάθεια να πάρει τον έλεγχο του εαυτού και της ζωής του, πράγμα πολύ πρωτόγνωρο.

Σαν παιδί, ο άνθρωπος βλέπει τα πράγματα διαχωρισμένα, καλά ή κακά, μεγάλα ή μικρά και πάντα σε σχέση με τον εαυτό του. Οι γονείς στα μάτια του παιδιού είναι σαν “Θεοί”, παντοδύναμοι, από τους οποίους εξαρτάται για το κάθετι. Δεν μπορεί να τους απαρνηθεί γιατί χωρίς αυτούς δεν μπορεί να ζήσει. Γίνονται καλοί, τρυφεροί, δίκαιοι, σωστοί, φροντιστικοί όταν ικανοποιούν και ανταποκρίνονται στις προσδοκίες του παιδιού αλλά εύκολα μετατρέπονται σε “σκληροί”, “κακοί”, άδικοι, λάθος όταν δυσαρεστούν ή θέτουν όρια. Για το παιδί τα πράγματα είνα ως επί το πλείστον άσπρο – μαύρο.

Για τον έφηβο, τα πράγματα αποκτούν μία περιπλοκότητα. Οι καταστάσεις, τα συναισθήματα αρχίζουν να μετατρέπονται από απόλυτα, σε διάχυτα. Μπορεί να νιώθει πολλά πράγματα ταυτόχρονα και να αντιλαμβάνεται τις διαφορές ανάμεσα στα συναισθήματα που νιώθει. Νιώθει θυμωμένος και νιώθει και ενοχές. Νιώθει αδικημένος και νιώθει και παράλογος, νιώθει χαρά και νιώθει και αγωνία. Νιώθει παιδί που εξαρτάται και ανεξάρτητος ενήλικας!

Όλα γύρω του αποκτούν τις πολλαπλές διαστάσεις που έχουν, μπορεί να δει όλα τα χρώματα, όλες τις αποχρώσεις, μπορεί να νιώσει περισσότερα.

Οι γονείς αποκτούν ανθρώπινες διαστάσεις, κάνουν λάθη, η δύναμη τους αμφισβητείται. Χάνουν την θέση που είχαν και ακόμα, δεν έχουν κάποια θέση συγκεκριμένη. Παραμένουν μετέωροι για λίγο, όπως μετέωρη είναι και η ταυτότητα του εφήβου, οι ικανότητες του, τα συναισθήματα του… όλα αιωρούνται εκείνη την περίοδο μέσα στην περιπλοκότητα τους.

Αυτή η προηγούμενη θέση των γονέων, ως οι «μεγάλοι» που ξέρουν καλύτερα, εύκολα γίνεται αντιληπτή από τον έφηβο ως σχέση εξουσίας. Αυτό είναι ένα στάδιο πολύ φυσιολογικό και απαραίτητο ώστε να δημιουργήσει την ατομικότητα του, να οδηγηθεί στην ενήλικη ζωή και να αρχίζει να φτιάχνει ισότιμες σχέσεις με τους ανθρώπους γύρω του.

Η εφηβεία είναι η περίοδος προετοιμασίας για την ενήλικη ζωή, είναι η περίοδος όπου το παιδί παίρνει τον χρόνο του να έρθει αντιμέτωπος με τη ζωή και τις δυσκολίες της, να γνωρίσει τις ικανότητες του, να δοκιμάσει να πατήσει στα πόδια του και σιγά σιγά να μεγαλώσει.

Στην προσπάθεια του αυτή, μπορεί να αμφισβητήσει τα πάντα, τους γονείς, τη ζωή, το νόημα, τον εαυτό του, τον έρωτα. Και μπορεί να πιστέψει σε όλα με τρόπο απόλυτο, στους γονείς, στη ζωή, στο νόημα, στον εαυτό του, στον έρωτα!

Είναι στα άκρα, είναι μεγάλος και μικρός, είναι ικανός και ανεπαρκής, είναι γεμάτος και άδειος, είναι παιδί και ενήλικας, είναι τα πάντα αντιθετικά και ταυτόχρονα! Γίνεται μία μάχη, εσωτερική, η μάχη για να κατακτήσει ένα πρώτο έδαφος της ατομικότητας του και αυτό είναι τόσο σημαντικό!

Ο έφηβος σε αυτή τη φάση, χρειάζεται ενθάρρυνση, υποστήριξη, χώρο και αποδοχή. Είτε συμφωνούμε, είτε όχι, είτε καταλαβαίνουμε, είτε όχι, είναι πολύ σημαντικό να αποδεχτούμε! Να αποδεχτούμε τον αγώνα αυτόν ως ένα πολύ σημαντικό στάδιο της ζωής, ως ένα πρώτο βήμα μεγαλώματος, ως η αρχή ενός επόμενου σταδίου για όλους μέσα στην οικογένεια.

Στη δουλειά με τους εφήβους, δίνεται ο χώρος μέσα στον οποίο, το άτομο μπορεί να εκφράσει όλα όσα αισθάνεται, όλα όσα ανακινούνται μέσα του, σε αυτό το μεταβατικό στάδιο, τους προβληματισμούς του, τις σκέψεις του, τα συναισθήματα του…

Ο στόχος είναι η στήριξη του και η λεπτή καθοδήγηση ώστε να βρει μόνος τους τα νέα πατήματα του, να μεταβεί ομαλά στους νέους του ρόλους, να διαχειριστεί όλα όσα νιώθει, τις σχέσεις με τους σημαντικούς άλλους της ζωής του αλλά και να δημιουργήσει μία δυνατή και γεμάτη αποδοχή σχέση με τον εαυτό τους, αναλαμβάνοντας τη ζωή του και νιώθοντας ικανός να παίρνει αποφάσεις.

Μέσα από τη δουλειά αυτή, ο έφηβος μπορεί να βρει νέους τρόπους επικοινωνίας με τους γονείς και τους φίλους του, να βελτιώσει την σύνδεση μαζί τους, να ανακαλύψει νέους τρόπους να σταθεί στην “κρίση” και να δει μέσα σε ένα ασφαλή χώρο τι ανακινείται μέσα του.

Πρακτικά:

Η δουλειά με τους εφήβους αποτελείται από μία σειρά συναντήσεων που πραγματοποιούνται κατόπιν συνεννόησης με τον ίδιο τον έφηβο και σε συμφωνία με τους γονείς τους. Ταυτόχρονα οι γονείς ενημερώνονται για την πορεία του εφήβου, στα πλαίσια που το απόρρητο επιτρέπει, και αν κρίνεται απαραίτητο λαμβάνουν και δική τους υποστήριξη- συμβουλευτική.

Η κάθε συνάντηση διαρκεί μία ώρα και η συχνότητα συμφωνείται ανάλογα την ανάγκη.

Η πρώτη συνάντηση καθορίζεται κατόπιν τηλεφωνικής επικοινωνίας