Η δουλειά σε ομάδα (με την μέθοδο του ψυχοδράματος)

Η δουλειά σε ομάδα είναι μία μοναδική εμπειρία!

Η δυναμική που δημιουργείται ανάμεσα στα άτομα μου θυμίζει ένα νήμα που ξεκινάει από κάπου και μεταφέρεται από άτομο σε άτομο. Μεταφέρεται από εμπειρία σε εμπειρία, αποκτά τα χρώματα του καθενός, την φωνή του, τα συναισθήματα του, και μεταφέρεται στον επόμενο ο οποίος προσθέτει την δική του ποιότητα σε αυτό. Έτσι δημιουργείται ένα πλέγμα συνδέσεων, ένας ιστός αλληλεπιδράσεων μέσα στην ομάδα.

Η ομάδα είναι αυτό που συμβαίνει μεταξύ μας και κάτι παραπάνω σαν μαγικό!

Η ομαδική δουλειά συμβαίνει σε πολλαπλά επίπεδα ταυτόχρονα. Το άτομο αναπτύσσει πολλές ικανότητες παράλληλα, χωρίς να το αντιλαμβάνεται πάντα. Πέρα από αυτό που συμβαίνει στην ομάδα εκείνη τη στιγμή, στο εμφανές επίπεδο, υπάρχουν κι άλλα πράγματα που συμβαίνουν πιο συμβολικά ή έμμεσα.

Καθώς ερχόμαστε στην ομάδα, φέρνουμε κάτι που μας απασχολεί και πιθανά να θέλουμε να δουλέψουμε. Οπότε στην αρχή της ομάδα έχουμε έναν αριθμό ατόμων που θέλουν να δουλέψουν με κάποια θέματα, κοινά ή μη. Για να γίνει αυτό, χρειάζεται όλοι εμείς που αποτελούμε την ομάδα να βρεθούμε στο ίδιο κλίμα. Χρειάζεται να αποκτήσουμε εμπιστοσύνη και ασφάλεια μεταξύ μας. Χρειάζεται να μάθουμε να υπάρχουμε μαζί, να ακούμε ο ένας τον άλλον, είτε συμφωνούμε είτε όχι, να βρούμε την αποδοχή. Και για να υπάρξει αποδοχή, χρειάζεται να αναπτύξουμε αυτήν την ικανότητα μέσα μας, την ικανότητα του να εμεπεριέχουμε όσα ακούμε, να τα χωράμε, να μην βιάζομαστε να απαντήσουμε ή να βγάλουμε συμπέρασμα, την ικανότητα να μένουμε ανοιχτοί, να ακούμε πραγματικά χωρίς προκατάληψη.

Όλα τα παραπάνω εμπεριέχονται στην ικανότητα μας να συνδεόμαστε με τους άλλους, να μπορούμε να δούμε μέσα μας που μας αγγίζει αυτό που ακούγεται, πως μας αφορά, να μπορούμε να βρούμε το αντίστοιχο σημείο μέσα μας που αυτό που ακούμε βρίσκει τη θέση του. Να αναπτύξουμε την ικανότητα μας να εντοπίζουμε αυτό το μικρό ή μεγάλο κοινό που μπορεί να έχουμε με τον άλλον.

Αφού το εντοπίσουμε και συνδεθούμε, το επόμενο βήμα είναι να μοιραστούμε την αλήθεια μας. Να εκφράσουμε με ειλικρίνεια αυτό που εντοπίσαμε, “που μας πήγε” η ιστορία του άλλου, πως μας άγγιξε. Να μπορούμε να εκφράσουμε τα συναισθήματα μας, να μπορούμε να μιλήσουμε στους άλλους γι’ αυτά. Να έχουμε την ικανότητα να εκθέσουμε-εκφράσουμε τον εαυτό μας με ειλικρίνεια και ανοιχτότητα.

Για να τα καταφέρουμε όλα αυτά, θα επικαλεστούμε τον αυθορμητισμό μας και την ικανότητα μας να εκφραζόμαστε με ελεύθερο τρόπο. Η ομαδική δουλειά θα μας βοηθήσει να αναπτύξουμε τα αυθόρμητα στοιχεία μέσα μας που θα μας κάνουν να εκφράζουμε τον εαυτό μας με τον καταλληλότερο τρόπο την κατάλληλη στιγμή, χωρίς λογοκρισία, χωρίς να μας σταματάμε ή να υπερβαίνουμε τη στιγμή. Η ικανότητα του αυθορμητισμού αναπτύσσεται μέσα στην ομάδα και παρασέρνει και την ικανότητα μας να είμαστε στο εδώ και τώρα. Να μπορούμε να παρακολουθούμε αυτό που συμβαίνει και να συνδεόμαστε με αυτό εκείνη τη στιγμή, όντας ουσιαστικά παρόντες.

Κάποιες φορές μέσα στην ομάδα, θα χρειαστεί να διεκδικήσουμε χώρο να μιλήσουμε, να βγούμε μπροστά, να κάνουμε αυτό το βήμα. Η ομάδα μας μαθαίνει να συνεργάζομαστε με τους άλλους, χωρίς να ξεχνάμε τον εαυτό μας, μας μαθαίνει να ακούμε τους άλλους πραγματικά, να βρίσκουμε την κατάλληλη στιγμή και τον κατάλληλο τρόπο να συνδεθούμε και να μας εμπεριέχουμε μέσα σε αυτό που συμβαίνει ενεργά. Μας μαθαίνει να αναγνωρίζουμε τη στιγμή που θέλουμε να μας ακούσουν.

Για να ζητήσουμε να μας ακούσουν, χρειάζεται να μπορούμε να το δεχτούμε κιόλας. Αυτό αφορά την ικανότητα μας να αντέχουμε να είμαστε στο επίκεντρο της προσοχής των άλλων ανθρώπων. Συχνά μαθαίνουμε από τη ζωή μας, να μην τραβάμε την προσοχή και να είμαστε διακριτικοί, με κόστος να αφήνουμε πίσω τον εαυτό μας, κάποια ανάγκη μας, ή την επιθυμία μας να μοιραστούμε κάτι. Η ομάδα μας μαθαίνει να ακούμε αυτήν την ανάγκη και να αντέχουμε την προσοχή που θα δεχτούμε. Μας μαθαίνει ότι το να δέχομαστε είναι εξίσου σημαντικό με το να δίνουμε. Κι είναι και αυτό μία ικανότητα που αναπτύσσεται μέσα μας.

Στην ομάδα, η δουλειά που γίνεται είναι διαφορετική απ’ ότι στις ατομικές συναντήσεις. Δεν έχουμε τον ίδιο χρόνο να μιλήσουμε και να αναπτύξουμε όσα μας απασχολούν. Καμιά φορά, στην ομάδα μπορεί να μην μιλήσουμε και καθόλου γι αυτά. Η δουλειά που γίνεται, ακολουθεί μία άλλη πορεία, συμβαίνει με συμβολικό τρόπο, ή με έναν πιο ρευστό και γενικευμένο τρόπο. Δουλεύουμε τον εαυτό μέσα από την παρουσία μας στην ομάδα και την ικανότητα μας να είμαστε μέλος της, να συνυπάρχουμε, να ακούμε και να μοιράζομαστε. Δουλεύουμε τον εαυτό με αυτά που κάνουμε, παρατηρώντας πως υπάρχουμε μέσα στην ομάδα, πως δρούμε, πως λειτουργούμε μέσα σε ένα σύνολο ατόμων, πως αλληλεπιδρούμε. Δουλεύουμε τον εαυτό μέσα από τους άλλους, μέσα από αυτά που μοιράζονται, μέσα από τις συνδέσεις που γίνονται, μέσα από τα συναισθήματα που βιώνονται. Δουλεύουμε τον εαυτό μας μέσα από όλα όσα θα συμβούν μέσα μας και γύρω από συνάντηση σε συνάντηση.

Και είναι σημαντικό όλα όσα μαθαίνουμε στην ομάδα να μπορούμε να τα αναγάγουμε στην ζωή μας, να τα εξασκούμε στην πραγματικότητα μας, να κοιτάμε το πως όλα αυτά μας επηρεάζουν, μας αλλάζουν, μας διαμορφώνουν. Η ομάδα είναι ένας χώρος όπου μπορούμε να μάθουμε να δημιουργούμε σχέσεις αληθινές, να εκφράζουμε τον εαυτό μας με ειλικρίνεια και με όλοκληρη την αλήθεια του, να μάθουμε να χωράμε στις καταστάσεις. Να βρούμε αυτό το αληθινό τόσο όσο της ύπαρξης μας και να έχουμε το θάρρος να το εκφράσουμε!

Η ομάδα είναι όλα αυτά που συμβαίνουν και κάτι παραπάνω, όλοι εμείς που την αποτελούμε και κάτι ακόμα, παραπάνω, σαν μαγικό που μας ενώνει, μας συνοδεύει, μας μεγαλώνει, μας αναπτύσσει, μας μαθαίνει να ζούμε με όλη μας την καρδιά!